Sahte web siteleri nasıl anlaşılır?

İnternet dünyası, sunduğu sayısız fırsat ve kaynak yanında çeşitli güvenlik riskleri de barındırıyor. Bu risklerden biri de uydurma web siteleridir. Düzmece web siteleri, çoklukla yasal siteleri taklit ederek kullanıcıların ferdî bilgilerini çalmak, finansal dolandırıcılık yapmak yahut ziyanlı yazılım yaymak hedefiyle oluşturulur. Bir web sitesinin uydurma olduğunu nasıl anlarım sorusu, günümüz internet kullanıcıları için hayati kıymet taşıyor. Pekala geçersiz web siteleri nasıl anlaşılır?

Sahte web siteleri nasıl anlaşılır?

URL adresini denetim edin

Sahte web siteleri nasıl anlaşılır sorusunun birinci karşılığı URL denetiminden geçer. Düzmece siteler ekseriyetle yepyeni sitenin URL’sine misal lakin küçük farklılıklar içeren adresler kullanır.

Dikkat edilmesi gereken konular:

• Yanlış yazılan alan isimleri (örneğin: “amazom.com” yerine “amazon.com”)
• Orijinal alan ismine eklenen sözler (örneğin: “facebook-login.com” yerine “facebook.com”)
• Alan isminin yerine IP adresi kullanımı
• “http://” yerine inançlı olmayan “http://” kullanımı
• Alan ismi ile ilgisiz alt alan isimleri (örneğin: “amazon.randomsite.com”)

URL’yi her vakit dikkatle inceleyin ve kuşkulu gördüğünüz adreslerde süreç yapmaktan kaçının.

HTTPS ve güvenlik sertifikalarını denetim edin

Günümüzde sağlam web siteleri HTTPS protokolünü kullanır ve geçerli bir SSL/TLS sertifikasına sahiptir. Bir web sitesinin inançlı olduğunu anlamak için:

1. Tarayıcı adres çubuğunda “https://” önekini ve kilit simgesini denetim edin
2. Kilit simgesine tıklayarak sertifika bilgilerini görüntüleyin
3. Sertifikanın geçerli olduğunu ve yanlışsız alan ismine verildiğini doğrulayın

Sahte siteler bazen HTTPS kullanabilir, lakin sertifika bilgileri çoklukla kuşkulu yahut yanılgılı olacaktır. Sertifika bilgilerindeki uyumsuzluklar, bir web sitesinin uydurma olduğunu gösteren kıymetli işaretlerdir.

Tasarım ve içerik kalitesine dikkat edin

Bir web sitesinin geçersiz olduğunu nasıl anlarım diye düşünüyorsanız, sitenin görsel tasarımı ve içerik kalitesi değerli ipuçları sunar. Uydurma web siteleri çoklukla:

• Düşük kaliteli görsellere sahiptir
• Yazım ve dilbilgisi kusurları içerir
• Profesyonel olmayan bir tasarım sergiler
• Orijinal sitenin logosunun düşük çözünürlüklü yahut bozuk versiyonunu kullanır
• Eksik içerik ve çalışmayan ilişkiler içerir

Eğer bir site, taklit ettiği orjinal siteden görsel olarak besbelli biçimde farklıysa yahut kalite standartları düşükse, bu geçersiz olduğuna dair bir işaret olabilir.

Aşırı cazip tekliflere kuşkuyla yaklaşın

Sahte web siteleri çoğunlukla kullanıcıları çekmek için gerçek olamayacak kadar güzel teklifler sunar. Şayet bir web sitesi:

• İnanılmaz indirimler sunuyorsa
• Çok pahalı eserleri neredeyse parasız veriyorsa
• Hiçbir gayret harcamadan büyük çıkarlar vaat ediyorsa
• “Sınırlı süre” yahut “Son fırsat” üzere aciliyet uyandıran sözler kullanıyorsa

Bu durumlar, sitenin geçersiz olabileceğine dair ikaz işaretleridir. Her vakit “çok hoş görünüyorsa, muhtemelen gerçek değildir” prensibini hatırlayın.

İletişim bilgilerini denetim edin

Sahte web siteleri nasıl anlaşılır sorusunun yanıtlarından biri de irtibat bilgilerinin denetimidir. Emniyetli web siteleri ekseriyetle:

• Açık ve ayrıntılı bağlantı bilgileri sağlar
• Fiziksel adres bilgisi verir
• Çalışan bir telefon numarası sunar
• Kurumsal e-posta adresleri kullanır (örneğin: info@sirketadi.com)

Eğer bir site irtibat bilgilerini gizliyor, şahsî e-posta adresleri (gmail, hotmail gibi) kullanıyor yahut yalnızca bir irtibat formu sunuyorsa dikkatli olun. İrtibat bilgilerinin yokluğu yahut yetersizliği, sitenin düzmece olabileceğini gösterir.

Whois sorgulama yapın

Bir web sitesinin gerçekliğini doğrulamanın teknik yollarından biri de Whois sorgulamasıdır. Bu sorgulama, alan isminin kim tarafından, ne vakit kaydedildiği üzere bilgileri gösterir.

Whois sorgusu için:

1. “whois lookup” yahut “domain info” üzere hizmetler sunan web sitelerini kullanın
2. Şüpheli sitenin alan ismini girin
3. Kayıt tarihine, müddetine ve sahibine bakın

Yeni kaydedilmiş alan isimleri yahut zımnî kayıt bilgileri, bir sitenin uydurma olabileceğine dair işaretler olabilir.

Sosyal medya varlığını araştırın

Meşru şirketler ve tertipler çoklukla etkin toplumsal medya hesaplarına sahiptir. Bir web sitesinin gerçekliğini doğrulamak için:

1. Sitenin toplumsal medya kontaklarını denetim edin
2. Bu hesapların faal olup olmadığına bakın
3. Takipçi sayısını ve etkileşim düzeyini değerlendirin
4. Hesapların ne kadar müddettir var olduğunu denetim edin

Sahte siteler ya hiç toplumsal medya hesabı bulundurmaz ya da çok az takipçisi olan ve düşük etkileşimli uydurma hesaplar kullanır.

Ödeme tekniklerini inceleyin

Bir web sitesinin geçersiz olduğunu nasıl anlarım diye düşünüyorsanız, ödeme tekniklerini incelemek kıymetli ipuçları sağlayabilir. Emniyetli e-ticaret siteleri:

• Çeşitli inançlı ödeme seçenekleri sunar
• Tanınmış ödeme işlemcileri kullanır
• Güvenli ödeme sembollerini ve sertifikalarını gösterir

Eğer bir site yalnızca banka havalesi, kripto para transferi üzere geri alınamaz ödeme usulleri kabul ediyorsa yahut ödeme sayfası inançlı görünmüyorsa, bu bir ihtar işaretidir.

Gizlilik siyaseti ve kullanım kurallarını okuyun

Güvenilir web siteleri, kullanıcılarına kapsamlı saklılık siyasetleri ve kullanım koşulları sunar. Düzmece siteleri tespit etmek için:

1. Gizlilik siyaseti ve kullanım koşulları sayfalarının varlığını denetim edin
2. Bu sayfaların içeriğinin özgün olup olmadığına bakın
3. Politikaların açık, anlaşılır ve ayrıntılı olup olmadığını değerlendirin

Sahte siteler ekseriyetle bu sayfaları boş bırakır, diğer sitelerden kopyalar yahut anlamsız, genel tabirler kullanır.

Kullanıcı yorumlarını ve incelemelerini araştırın

Sahte web siteleri nasıl anlaşılır sorusunun bir öbür yanıtı, öteki kullanıcıların tecrübelerini araştırmaktır. Kuşkulu bir siteyle karşılaştığınızda:

1. Sitenin ismini “scam”, “fake”, “review” üzere anahtar sözlerle birlikte aratın
2. Güvenilir forum ve inceleme sitelerinde kullanıcı yorumlarını okuyun
3. Sosyal medyada site hakkında yapılan paylaşımları inceleyin

Çok sayıda olumsuz yorum yahut dolandırıcılık uyarısı, sitenin düzmece olma ihtimalini artırır.

Güvenlik araçlarını kullanın

Modern web tarayıcıları ve güvenlik yazılımları, düzmece web sitelerini tespit etmeye yardımcı olabilir:

• Güvenlik eklentileri ve antivirüs programları kullanın
• Tarayıcınızın dahili güvenlik ihtarlarına dikkat edin
• Web of Trust (WOT) üzere site güvenilirlik derecelendirme eklentilerinden yararlanın
• Google Safe Browsing üzere hizmetleri denetim edin

Bu araçlar, bilinen geçersiz siteleri ve oltalama teşebbüslerini otomatik olarak tespit edebilir ve sizi uyarabilir.

Kendinizi müdafaa stratejileri

Sahte web sitelerinden korunmak için aşağıdaki stratejileri uygulayabilirsiniz:

• Web sitelerine direkt erişmek için yer imlerini kullanın
• E-postalardaki yahut toplumsal medyadaki irtibatlara tıklamadan evvel dikkatli olun
• Şüpheli gördüğünüz sitelerde şahsî yahut finansal bilgilerinizi paylaşmayın
• Çok faktörlü kimlik doğrulama kullanın
• Farklı web siteleri için farklı şifreler kullanın
• Düzenli olarak güvenlik güncellemelerini yükleyin
• Bilinmeyen kaynaklardan gelen e-posta eklerini açmayın