400 kg taşıyabilen eVTOL hizmete girdi
Çin merkezli Autoflight şirketi tarafından geliştirilen elektrikli dikey kalkış ve iniş yapabilen hava aracı (eVTOL) V2000CG CarryAll, ticari teslimatlara başladı. Shenzhen’den havalanan araç, deniz üstü bir petrol platformuna birinci yükünü muvaffakiyetle ulaştırdı. Bu teslimatla birlikte CarryAll, 400 kilogram taşıma kapasitesine sahip birinci operasyonel eVTOL aracı olarak dikkat çekti.
V2000CG CarryAll faaliyete geçti
Shenzhen’den yaklaşık 150 kilometre uzaklıktaki platforma yapılan uçuşta yiyecek ve tıbbi materyal taşındı. Deniz yoluyla 10 saat süren bu teslimat, hava yoluyla sadece 58 dakika içinde tamamlandı. Böylelikle eVTOL teknolojisinin klâsik ulaşım tekniklerine kıyasla hem vakit hem de maliyet açısından sunduğu avantaj pratikte doğrulanmış oldu.
CarryAll’un teknik özellikleri ortasında büsbütün elektrikli motorlarıyla sıfır emisyonla çalışması, saatte 200 km sürate ulaşabilmesi ve tek şarjla 200 kilometre menzil sunabilmesi öne çıkıyor. Yaklaşık 2 ton tartısındaki bu hava aracı, sabit piste gereksinim duymadan iniş-kalkış yapabiliyor.
Ticari manada teslimatı yapılmış ve etkin olarak kullanılan eVTOL’lar ortasında tek seferde 400 kilogram yük taşıyabilen birinci model olması, onu bu alanda öncü pozisyona getiriyor.
Çin Ulusal Açık Deniz Petrol Şirketi’nde (CNOOC) lojistik operasyonlardan sorumlu Ren Yongyi, yapılan teslimatın uçtan uca bir tahlil sunduğunu, aracın yalnızca süratli teslimat değil birebir vakitte dar alanlara iniş yapabilme, düşük işletme maliyeti ve etraf dostu oluşuyla birçok avantaj sağladığını tabir etti. Ren’e nazaran bu cins araçlar bilhassa ulaşılması sıkıntı ve altyapısı sonlu bölgelerde kritik rol oynayacak.
Shenzhen idaresi de bu teknolojiyi yaygınlaştırma konusunda kapsamlı bir plan yürütüyor. “Alçak irtifa ekonomisi” ismi verilen proje kapsamında şu ana kadar kent genelinde hastaneler, sanayi bölgeleri ve lojistik merkezleri ortasında 300’e yakın eVTOL güzergahı oluşturuldu. Sistem, hem insansız teslimat ağları hem de kentler ortası ticari nakliyecilik açısından yeni bir altyapının temellerini atıyor.
Çin bu alandaki çalışmalarını süratle genişletirken, emsal sistemler dünya genelinde de gelişmeye devam ediyor. Almanya merkezli Wingcopter, Japonya ve Almanya’da tıbbi gereç nakliyatı için 130 bin kilometreden fazla uçuş gerçekleştirdi.
ABD’de pilot bölgelerde emsal eVTOL sistemleri test ediliyor. Türkiye’de ise ağır yük taşıyan hava araçları daha çok savunma sanayii çerçevesinde bedellendiriliyor. Baykar, TUSAŞ ve STM üzere kuruluşlar, 150 kilograma kadar yük taşıyabilen insansız hava araçları üzerine çalışmalar yürütüyor.
Autoflight’ın CarryAll modeliyle başlattığı bu yeni periyot, eVTOL teknolojisinin yalnızca kent içi ulaşımda değil, deniz üstü tesisler üzere ulaşımı sıkıntı alanlarda da güçlü bir alternatif haline geldiğini gösteriyor. Bu gelişmeler, lojistik kesiminde dönüşümün hızlandığını ve önümüzdeki yıllarda hava temelli nakliyatın çok daha yaygın hale gelebileceğini işaret ediyor.
