Trump Intel CEO’suna kafayı taktı
Intel’in bu yıl mart ayında misyona getirdiği CEO Lip-Bu Tan, ABD’de hem siyasi hem de türel baskılarla karşı karşıya. Tan’ın Çin’deki yatırım geçmişi ve eski şirketi Cadence Design Systems’ın Çin’e yönelik yasa dışı ihracat faaliyetleri, ABD yasama organlarının ve güvenlik etraflarının dikkatini çekti.
Trump, Intel CEO’sunun istifasını istedi
Cumhuriyetçi Senatör Tom Cotton, Intel idare şurasına gönderdiği resmi bir mektupta Tan’ın geçmişinin ABD’nin ulusal güvenliği açısından oluşturduğu riskleri gündeme getirdi. ABD Başkanı Donald Trump ise direkt istifa daveti yaptı.
Trump, kendi toplumsal medya platformu Truth Social’da yaptığı açıklamada, Lip-Bu Tan’ın durumunun “aşırı derecede çıkar çatışması” içerdiğini belirtti ve “Derhal istifa etmeli, diğer bir tahlil yok” tabirini kullandı. Bu açıklamaların akabinde Intel paylarında süreç öncesi yüzde 5’e varan bir düşüş yaşandı.
Tan’ın geçmişte CEO ve daha sonra yönetim kurulu lideri olarak vazife yaptığı Cadence Design Systems, Çin’in askeri temaslı NUDT üniversitesine yasa dışı teknolojik ihracat gerçekleştirdiğini kabul etti. 2015 ile 2021 yılları ortasında yürütülen bu ihracat faaliyetlerinde, tasarım otomasyonu araçları ve yarı iletken fikri mülkiyetlerinin Çin’e aktarıldığı belgelendi. Şirket bu faaliyetler nedeniyle 140 milyon doları aşan cezaları ödemeyi kabul etti. Tüm bu süreçte şirketin başında Lip-Bu Tan bulunuyordu.
Senatör Cotton, Intel idaresinden bu gelişmelerle ilgili olarak rastgele bir iç soruşturma yapılıp yapılmadığını, Tan’ın bu faaliyetlerden haberdar olup olmadığını ve bu geçmişe karşın neden CEO olarak seçildiğini açıklamalarını talep etti.
Cotton ayrıyeten, Tan’ın hala etkin olduğu yatırım şirketi Walden International aracılığıyla Çin’deki gelişmiş çip ve yarı iletken üreticilerine yaptığı milyonlarca dolarlık yatırımlara dikkat çekti. Bu yatırımların Intel’deki mevcut vazifesine tesiri ve mümkün çıkar çatışmalarıyla ilgili olarak idarenin ne tıp tedbirler aldığı sorgulandı.
Intel’in Tan liderliğindeki son devri yalnızca bu soruşturmalarla değil, birebir vakitte büyük finansal ziyanlarla da göze çarpıyor. CEO, kısa mühlet evvel yüksek maliyetli çip üretim ünitesinin 3,17 milyar dolarlık ziyana uğradığını açıklamıştı.
Bu ziyanların akabinde Almanya ve Polonya’daki fabrika projeleri iptal edildi, Vietnam ve Malezya’daki test ve montaj operasyonları birleştirildi. Ayrıyeten ABD’nin Ohio eyaletinde inşası planlanan çip fabrikasında da çalışmalar durduruldu. Intel’in ileri seviye çip üretimi için üzerinde çalıştığı A14 sürecinin de büsbütün iptal edilmesi ihtimali bulunuyor.
Lip-Bu Tan hakkında rastgele bir resmi suçlama şimdi yöneltilmiş değil. Lakin hem ABD Başkanı’nın direkt istifa daveti yapması hem de Senato’dan gelen sorular, CEO’nun koltuğunda kalıp kalamayacağı konusunda şirket içindeki ve kamuoyundaki baskıyı artırmış durumda.
