Trump çip üreticilerini tehdit etti
ABD Başkanı Donald Trump, yarı iletken kesimine yönelik yaptığı son açıklamayla global çip üreticilerine direkt baskı uyguladı. Trump, ABD dışında üretim yapan çip şirketlerinin yüzde 100 gümrük vergisiyle karşı karşıya kalacağını duyurdu. Buna karşılık, ABD’de üretim yapan ya da bu tarafta somut yatırım taahhüdünde bulunan şirketlerin bu ağır vergilerden muaf tutulacağı belirtildi.
Donald Trump, çip üreticilerini yatırıma zorluyor
Trump’ın bu açıklaması, Apple’ın ABD’ye 100 milyar dolarlık yeni yatırım kararını duyurduğu gün geldi. Trump, ABD topraklarında üretim kararı alan şirketlerin rastgele bir vergi ödemeyeceğini söyledi.
Ancak verilen kelamların yerine getirilmemesi halinde ertelenen vergilerin daha sonra topluca tahsil edileceğini tabir etti. “Bir nedenden ötürü inşa edeceğinizi söyleyip inşa etmezseniz, geri dönüp bunu hesaplarız, birikir ve daha sonra sizden tahsil ederiz, ödemek zorundasınız” dedi.
Trump’ın bu açıklamaları, ABD’nin onlarca ticaret ortağına uyguladığı yüzde 10 ila yüzde 50 ortasındaki gümrük vergilerinden çabucak evvel geldi. Türkiye de bu kapsamda yüzde 15 oranında gümrük vergisine tabi tutulmuştu. Çip ve ileri teknoloji eserlerine yönelik yeni vergi kararlarının ise ulusal güvenlik soruşturmaları çerçevesinde değerlendirildiği ve Ağustos ayı ortasında son kararın duyurulacağı bildirildi.
Güney Kore’den yapılan açıklamalarda, Samsung ve SK Hynix’in bu vergi artışlarından etkilenmeyeceği belirtildi. Her iki şirketin de ABD’de büyük çaplı üretim tesislerine sahip olması, onları muafiyet kapsamına alıyor.
Ancak Filipinler ve Malezya üzere üretim maliyetlerine dayalı rekabet avantajına sahip ülkeler için bu plan direkt bir darbe manasına geliyor. ABD’ye yönelik yüksek oranda ihracat yapan bu ülkelerin üretim zincirlerinde önemli sarsıntı bekleniyor.
Trump’ın açıklamaları birebir vakitte çip sanayisinde yeni bir ayrışmanın sinyallerini veriyor. Üretim kapasitesi ve sermaye gücü yüksek şirketlerin lehine işleyen bu sistemde, TSMC üzere ABD’de hali hazırda üretim yapan şirketler avantajlı pozisyonda kalıyor. Nvidia da ABD içinde milyarlarca dolarlık yatırım planlarıyla bu yeni sisteme ahenk sağlamak için hazırlık yapan şirketler ortasında yer alıyor.
Ekonomist Brian Jacobsen, bu gelişmeleri “Amerika’da üretim yapabilecek kadar büyük ve nakit zengini şirketler en çok yarar sağlayacak. Bu, en büyüğün hayatta kaldığı bir durum” kelamlarıyla kıymetlendirdi.
