Türkiye’de geliştirilen çocuk odaklı teknoloji girişimleri

23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı yaklaşırken, Türkiye’deki genç jenerasyonların geleceğine yatırım yapan ve onların dijital dünyada itimatla ilerlemelerini sağlayan yerli teknoloji teşebbüslerine odaklanmak istiyoruz.
Son yıllarda Türkiye’de çocukların eğitimini, yaratıcılığını ve dijital okuryazarlığını destekleyen birçok yenilikçi teşebbüs ortaya çıktı. Bu teşebbüsler yalnızca çocukların teknolojik gelişimine katkı sağlamakla kalmıyor, birebir vakitte ulusal teknoloji ekosistemine de kıymetli bedel katıyor.
Türkiye’nin genç nüfusu ve artan teknoloji kullanımı, çocuklara yönelik dijital tahlillerin geliştirilmesi için verimli bir yer hazırlıyor. Yerli teşebbüsçüler, küresel trendleri yakından takip ederken, Türk kültürüne ve eğitim sistemine uygun, özgün uygulamalar geliştiriyor.

Kodlama eğitiminden içerik filtrelemeye, eğitsel oyunlardan sanal gerçeklik tecrübelerine kadar geniş bir yelpazede hizmet sunan bu teşebbüsler, çocukların dijital dünyadaki seyahatini daha inançlı ve verimli hale getiriyor.

Çocuklar için kodlama uygulamaları ve platformları
Çocukların kodlama dünyasına adım atmasını sağlayacak ve ilgi alanlarına nazaran seçilebilecek en tesirli kodlama platformları ve uygulamaları.
Kodris Turkey
Kodris, 2017 yılında kurulan ve çocuklara kodlama öğretmeyi amaçlayan Türkiye’nin birinci yerli ve ulusal kodlama eğitim platformu. Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapan Kodris, 2022 yılında EBA (Eğitim Bilişim Ağı) platformuna entegre edilerek Türkiye genelindeki okullarda kodlama eğitiminin yaygınlaşmasına öncülük etti.
Kodris’in en kıymetli özelliklerinden biri, Türkçe arayüzü ve Türk eğitim müfredatına uygun içerikleriyle öne çıkması. Platform, sürükle-bırak mantığıyla çalışan görsel blok programlamadan başlayıp, Python üzere profesyonel programlama lisanlarına geçiş yapabilen kademeli bir eğitim metodu kullanıyor. 7-14 yaş ortası çocuklara hitap eden Kodris, 400’den fazla ders, 100’den fazla proje ve binlerce soru ile kodlama dünyasını kapsamlı bir formda tanıtıyor.
Kodris’in dikkat çeken bir öteki istikameti, yapay zeka takviyeli akıllı asistan yardımıyla çocukların kendi suratlarında ilerleyebilmesi. Platform, her öğrencinin gelişimini takip ederek şahsileştirilmiş bir öğrenme tecrübesi sunuyor. Çocuklar platformda ilerledikçe rozetler kazanıyor ve bu da motivasyonlarını artırıyor.
Şirket, Türkiye’nin yanı sıra Orta Doğu, Afrika ve Orta Asya ülkelerine de hizmet veriyor. 2023 yılında Türkiye’deki 3 milyondan fazla öğrenciye ulaşmayı başaran Kodris, 2024’te yeni oyunlaştırma özelliklerini platformuna ekledi ve 3D kodlama modüllerini hayata geçirdi.
MentalUP
2015 yılında İstanbul’da kurulan MentalUP, çocukların zihinsel ve fizikî gelişimini destekleyen eğitsel bir oyun platformu. Resmi olarak İngiltere merkezli London School of Economics ve Türkiye’de Boğaziçi Üniversitesi akademisyenleri tarafından desteklenen platform, 150’den fazla ülkede 10 milyondan fazla kullanıcıya hizmet veriyor.
MentalUP, çocukların dikkat, hafıza, mantık, görsel zeka, lisan maharetleri ve toplumsal zeka üzere bilişsel marifetlerini geliştiren 150’den fazla oyun sunuyor. Platform, yalnızca eğlenceli bir tecrübe sağlamakla kalmıyor, birebir vakitte her çocuğun gelişimini ayrıntılı raporlarla ebeveynlere ve öğretmenlere aktarıyor.
Girişimin en dikkat cazip özelliklerinden biri, platformdaki oyunların zorluk düzeylerinin çocuğun performansına nazaran otomatik olarak ayarlanması. Bu adaptif öğrenme metodolojisi sayesinde, her çocuk kendi potansiyelinin hudutlarını zorlayabiliyor. 2022 yılında “MentalUP Fiziksel” modülünü de ekleyen şirket, çocukların ekran karşısında bile fizikî aktiviteler yapabilmesini sağlayan idmanlar sunuyor.
Global pazarda muvaffakiyet kazanan MentalUP, 2021 yılında İngiliz eğitim teknolojileri şirketi Learning Lab’in %50 yatırımını aldı ve memleketler arası büyümesini hızlandırdı. 2024 prestijiyle 13 lisan takviyesi sunuyor ve bilhassa İngilizce lisan eğitimi modülü ile dikkat çekiyor.
Pratik Matematik
İzmir merkezli bir eğitim teknolojisi teşebbüsü olan Pratik Matematik, 2018 yılında matematik öğretmeni ve yazılım mühendisi bir grup tarafından kuruldu. Platform, ilkokul ve ortaokul öğrencilerinin matematik korkusunu yenmelerini ve bu dersi severek öğrenmelerini amaçlıyor.
Pratik Matematik’in en değerli özelliği, Türk eğitim müfredatına büsbütün uyumlu olması ve öğrencilerin okulda öğrendikleri bahisleri pekiştirmelerine yardımcı olması. Platform, 5.000’den fazla soru, 1.000’den fazla görüntü ders ve yüzlerce interaktif alıştırma içeriyor. Bilhassa matematiğin görselleştirilmesi konusunda yenilikçi bir yaklaşım sergileyen uygulama, soyut kavramları somutlaştırarak manaya kolaylığı sağlıyor.
Yapay zeka teknolojisiyle her öğrencinin güçlü ve zayıf taraflarını tespit eden sistem, şahsileştirilmiş öğrenme yolları sunuyor. 2022 yılında TÜBİTAK 1512 Teknogirişim Sermaye Dayanağı alan Pratik Matematik, 2023’te 500.000 faal kullanıcıya ulaştı ve ulusal eğitim okullarıyla işbirliği yaparak tesir alanını genişletti.
2024 başında yeni bir özellik olarak “Matematik Koçu” isimli yapay zeka dayanaklı bir asistan ekleyen platform, öğrencilerin sorularını anında yanıtlıyor ve sorun çözme süreçlerinde rehberlik ediyor. Bu yenilikçi tahlil, bilhassa pandemi sonrası artan kişisel öğrenme muhtaçlığına yanıt veriyor.
Kidso Play
2020 yılında Ankara’da kurulan Kidso Play, 3-8 yaş ortası çocuklar için inançlı ve eğitici bir dijital oyun platformu. Teşebbüs, çocukların dijital dünyada geçirdikleri vakti verimli ve yararlı hale getirmeyi amaçlıyor.
Kidso Play’in dikkat çeken özelliği, içerik geliştirme sürecinde çocuk gelişim uzmanları, pedagoglar ve bilgi bilimcilerle işbirliği yapması. Platform, çocukların bilişsel, toplumsal ve duygusal gelişimlerini destekleyen 100’den fazla oyun ve aktivite sunuyor. Bilhassa erken yaşta renkleri, biçimleri, sayıları ve harfleri öğrenmeye odaklanan içerikler, okul öncesi eğitime katkı sağlıyor.
Ebeveyn denetim paneli ile çocukların ekran mühletini yönetme ve ilerleme raporlarını görüntüleme imkanı sunan Kidso Play, 2022 yılında TOGG tarafından düzenlenen Mobilite Hackathon’unda “En Düzgün Çocuk İçeriği” mükafatını kazandı. 2023 yılında yatırım tipi tamamlayan teşebbüs, küresel pazara açılma stratejisini hızlandırdı.
2024’ün başında arttırılmış gerçeklik (AR) özelliklerini platformuna entegre eden Kidso Play, fizikî ve dijital oyun tecrübesini birleştiren yenilikçi aktiviteler sunuyor. Çocuklar tablet ya da telefonun kamerasını kullanarak gerçek dünya objeleriyle etkileşime geçebiliyor ve öğrenme tecrübelerini zenginleştirebiliyor.
Bilişim Garaj Akademisi
2012 yılında İstanbul’da kurulan Bilişim Garaj Akademisi, Türkiye’nin birinci çocuk odaklı teknoloji eğitim merkezlerinden biri. Fizikî atölyeler ve çevrimiçi eğitim platformuyla hizmet veren teşebbüs, 7-17 yaş ortası çocuklara kodlama, robotik, yapay zeka, 3D tasarım ve girişimcilik eğitimleri sunuyor.
Bilişim Garaj Akademisi’nin en dikkat cazip istikameti, teorik eğitimin yanı sıra uygulamalı projelere büyük değer vermesi. Çocuklar, aldıkları eğitimlerle kendi oyunlarını, robot projelerini ve taşınabilir uygulamalarını geliştirme fırsatı buluyor. Platformun “Garaj Kuluçka” programı, genç girişimcilere mentorluk ve ekosistem takviyesi sağlayarak projelerini hayata geçirmelerine yardımcı oluyor.
Bugüne kadar 50.000’den fazla öğrenciye ulaşan akademi, Türkiye genelinde 15 kentte fizikî merkezlere sahip. 2023 yılında Google.org’dan aldığı hibe takviyesiyle dezavantajlı bölgelerdeki çocuklara fiyatsız kodlama eğitimleri sunmaya başladı. 2024’te “Genç Yapay Zeka Uzmanları” programını başlatan akademi, çocukların AI teknolojilerini etik ve sorumlu bir halde kullanmalarını öğreten bir müfredat geliştirdi.
Bilişim Garaj Akademisi ayrıyeten milletlerarası robotik müsabakalarında Türkiye’yi temsil eden öğrenci gruplarını da destekliyor. 2023 First Lego League (FLL) dünya finallerinde akademi öğrencilerinden oluşan bir ekip, inovasyon mükafatını kazanmayı başardı.
Scode
2021 yılında Ankara’da kurulan ve TÜBİTAK takviyesi alan Scode, çocuklara kodlama ve algoritma niyeti kazandırmayı amaçlayan yenilikçi bir eğitim platformu. Scode’un öteki kodlama platformlarından farkı, büsbütün yerli ve ulusal kaynaklarla geliştirilmiş olması ve Türk kültürüne mahsus karakter ve senaryolar kullanması.
Scode, blok tabanlı kodlama ile başlayıp Python ve JavaScript üzere metin tabanlı lisanlara ilerleyen kademeli bir eğitim metodu izliyor. Platform, çocukların motivasyonunu artırmak için bir kıssa anlatımı yaklaşımı benimsiyor; öğrenciler bir macera içinde ilerlerken kodlama hünerlerini geliştiriyor.
Scode’un öne çıkan özelliklerinden biri, yapay zeka takviyeli öğrenme asistanı “Kodi”. Bu sanal asistan, çocuklara takıldıkları noktalarda rehberlik ediyor ve şahsileştirilmiş ipuçları sunuyor. Platform ayrıyeten öğrencilerin kendi projelerini geliştirebilecekleri ve paylaşabilecekleri “Scode Stüdyo” isimli bir modül içeriyor.
2023 yılında Milli Eğitim Bakanlığı ile protokol imzalayan Scode, 100 okulda pilot uygulama başlattı ve öğretmen eğitim programları düzenledi. 2024’te kullanıcı sayısını 200.000’e çıkaran platform, bilhassa kırsal bölgelerdeki çocuklara ulaşmak için taşınabilir uygulama takviyesini güçlendirdi ve çevrimdışı çalışma özellikleri ekledi.
Toyi
2017 yılında İstanbul’da kurulan Toyi, çocukların günlük hayatta kullandıkları objeleri oyuncaklara dönüştürmelerini sağlayan yaratıcı bir fizikî oyun platformu. Klâsik oyuncak anlayışına yenilikçi bir bakış açısı getiren Toyi, çocukların geri dönüşüm ve sürdürülebilirlik hususlarında da farkındalık kazanmasını sağlıyor.
Toyi’nin temel kiti, temas kesimleri, tekerlekler, ekler ve sistemlerden oluşuyor. Çocuklar bu kesimleri kullanarak meskendeki şişe, kutu, kalem üzere günlük objeleri robotlara, araçlara yahut karakterlere dönüştürebiliyor. Bu yaklaşım, sınırsız yaratıcılık potansiyeli sunarken, birebir vakitte tüketim kültürüne karşı alternatif bir bakış açısı geliştiriyor.
2019 yılında Kickstarter üzerinden başarılı bir kitle fonlaması kampanyası gerçekleştiren Toyi, 30’dan fazla ülkeye ihracat yapıyor. 2022 yılında Red Dot tasarım mükafatını kazanan teşebbüs, 2023’te “Toyi Connect” isimli dijital uygulamasını tanıttı. Bu uygulama sayesinde çocuklar fizikî olarak oluşturdukları oyuncaklara dijital özellikler ekleyebiliyor ve kolay kodlama komutlarıyla hareketlendirebiliyor.
2024’te “Toyi Lab” isimli yeni bir kit piyasaya süren şirket, STEM eğitimine odaklanan ve çocukların temel elektronik ve mekanik kavramları öğrenmelerini sağlayan deneyler sunuyor. Toyi, fizikî ve dijital oyun tecrübesini birleştiren bu yeni yaklaşımıyla, çocukların teknoloji ile olan münasebetine istikrarlı bir perspektif getiriyor.
Kidso Academy
2019 yılında İstanbul’da kurulan Kidso Academy, 6-12 yaş ortası çocuklar için canlı çevrimiçi kodlama ve STEM eğitimleri sunan bir eğitim teknolojisi platformu. Kidso Academy’nin en kıymetli özelliği, sınıf ortamını dijital dünyaya taşıması ve interaktif, toplumsal bir öğrenme tecrübesi sunması.
Platform, azamî 5-6 öğrenciden oluşan küçük kümelerle canlı dersler düzenliyor ve her çocuğun faal iştirakini sağlıyor. Müfredat, scratch üzere blok tabanlı programlama lisanlarından Python ve JavaScript üzere metin tabanlı lisanlara kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Bunun yanında, robotik, yapay zeka ve oyun geliştirme üzere alanlarda da uzmanlaşma imkanı sunuyor.
Kidso Academy’nin dikkat çeken bir öteki özelliği, proje tabanlı öğrenme metodolojisi. Öğrenciler her periyot sonunda kendi geliştirdikleri bir projeyi sunuyor ve gerçek dünya sorunlarına teknolojik tahliller üretiyor. Bu yaklaşım, kodlama maharetlerinin yanı sıra analitik düşünme, sorun çözme ve sunum yeteneklerini de geliştiriyor.
2023 yılında 500.000 TL tohum yatırım alan Kidso Academy, 2024’te kullanıcı sayısını 15.000’e çıkardı ve Türkiye dışında Orta Doğu ülkelerinde de hizmet vermeye başladı. Platform ayrıyeten “Kadın Yazılımcılar” projesiyle kız öğrencilerin teknoloji alanına ilgisini artırmayı hedefleyen özel programlar düzenliyor.
Çocuklar İçin Yapay Zeka (AI for Kids)
2022 yılında Ankara’da kurulan Çocuklar İçin Yapay Zeka (AI for Kids), ilkokul ve ortaokul öğrencilerine yapay zeka kavramlarını öğretmeyi amaçlayan yenilikçi bir eğitim teşebbüsü. Platform, çocukların yapay zeka teknolojilerini sadece tüketici olarak değil, birebir vakitte geliştirici ve eleştirel düşünür olarak da deneyimlemelerini sağlayacak içerikler sunuyor.
AI for Kids’in en değerli özelliklerinden biri, yapay zeka eğitimini oyunlaştırılmış bir yaklaşımla sunması. Çocuklar, makine öğrenmesi, doğal lisan sürece ve manzara tanıma üzere temel yapay zeka konseptlerini eğlenceli projeler üzerinden keşfediyor. Platform, Scratch tabanlı AI blokları, Google’ın Teachable Machine aracı ve MIT’nin App Inventor platformu üzere çocuk dostu araçları kullanıyor.
2023 yılında Microsoft Türkiye’nin desteğiyle 100 devlet okulunda pilot uygulamalar başlatan AI for Kids, öğretmenlere yönelik yapay zeka eğitimi kılavuzları da geliştirdi. 2024’te TÜBİTAK 1512 programından takviye alan teşebbüs, “Etik AI” isimli yeni bir modül ekledi ve çocukların yapay zeka teknolojilerinin etik boyutlarını anlamalarını sağlayan senaryolar ve tartışma platformları oluşturdu.
Çocuklar İçin Yapay Zeka, bilhassa dezavantajlı bölgelerdeki çocukların da bu teknolojilere erişebilmesi için “AI Erişilebilirlik” programını başlattı ve düşük maliyetli AI eğitim kitleri geliştirdi. Platform, 2024 ortasında taşınabilir uygulamasını da kullanıma sunmayı ve yapay zeka eğitimini Türkiye genelinde daha fazla çocuğa ulaştırmayı hedefliyor.
Digiage
2020 yılında İstanbul’da kurulan Digiage, çocukların dijital dünyada güvenliğini sağlamaya odaklanan yenilikçi bir teknoloji teşebbüsü. Platform, ebeveynlere çocuklarının çevrimiçi aktivitelerini yönetme, müdafaa ve eğitme konusunda kapsamlı tahliller sunuyor.
Digiage’in en dikkat cazibeli özelliği, yapay zeka takviyeli içerik filtreleme teknolojisi. Bu teknoloji, çocukların yaş kümelerine uygun olmayan içerikleri otomatik olarak engelliyor ve potansiyel çevrimiçi tehlikelere karşı gerçek vakitli müdafaa sağlıyor. Platform ayrıyeten siber zorbalık ve dijital ayak izi mevzularında erken ikaz sistemleri içeriyor.
Girişim, yalnızca müdafaa odaklı değil, tıpkı vakitte eğitici bir yaklaşım da benimsiyor. Digiage’in “Dijital Vatandaşlık” programı, çocuklara internet etiği, dijital haklar ve sorumluluklar, eleştirel düşünme ve medya okuryazarlığı üzere hususlarda eğitimler sunuyor.
2023 yılında 2 milyon TL tohum yatırım alan Digiage, 2024’te kullanıcı sayısını 50.000’e çıkardı ve bilhassa okullara yönelik kurumsal tahliller geliştirdi. Platform, okullardaki bilgisayar laboratuvarlarında ve tabletlerde kullanılabilen bir güvenlik altyapısı sunuyor ve öğretmenlere sınıf içi dijital içerik idaresi konusunda takviye oluyor.
Digiage, 2024’ün başında “Dijital Ebeveynlik Akademisi” isimli yeni bir modül ekledi ve ebeveynlere çocuklarının dijital dünyasını anlamaları ve yönlendirmeleri konusunda eğitimler sunmaya başladı. Bu akademi, ebeveynlerin teknolojik gelişmeler karşısında kendilerini yeni tutmalarını ve çocuklarıyla sağlıklı bir dijital bağlantı kurmalarını amaçlıyor.